Column 12 – “Geluk wordt vaak pas zichtbaar als het voorbij is!”

De Bornse Marianne Webster heeft in maart 2018 haar enig kind, haar 18-jarige zoon Mike, verloren aan de meningokokbacterie. Naar aanleiding van deze heftige gebeurtenis heeft ze haar leven radicaal omgegooid, onder andere door vrijwilliger te worden in een hospice. In haar columns vertelt ze wat haar heeft geraakt of welke nieuwe inzichten ze heeft gekregen, na de dood van haar kind.

Als kind leer je al vrij snel hoe je je ouders gelukkig kunt maken. Voldoen aan hun opvoedregels bijvoorbeeld. Met je mond dicht eten, dank je wel zeggen, goed je best doen op school, geen kattenkwaad uithalen. De lijst met voorbeelden is eindeloos. Als je je als kind aan die regels hield, dan wachtte er een beloning, in de vorm van een goedkeurende blik van je vader, een lekkere knuffel van je moeder of een compliment van de juf op school. Was je stout, dan was er de boze blik, de straf of berispende opmerking. Ik kan me nog goed herinneren hoe ik groeide en bloeide bij een complimentje over goed gedrag en hoe diepongelukkig ik me voelde, als ik mijn ouders teleurgesteld had. Op die manier wordt het geluksgevoel langzaamaan gekoppeld aan hoe goed of hoe slecht je voldoet aan wat er van je verwacht wordt. 

Dit gevoel te moeten voldoen aan de verwachtingen zit daarna zo in ons brein gebakken, dat veel mensen die lijn doorgetrokken hebben naar hun volwassenheid. Ook ik heb mijn hele volwassen leven de druk gevoeld, dat ik moest voldoen aan wat er van me verwacht werd. Uit alle machte probeerde ik een liefhebbende moeder, een goede echtgenote en een loyale collega te zijn. Daarnaast probeerde ik steeds weer opnieuw succesvol te zijn in verschillende carrières. Er moest tenslotte geld worden verdiend, want mijn kind moest natuurlijk wel dezelfde merkschoenen kunnen dragen als zijn vriendjes en klasgenoten. En dan moest ik daar bovenop ook nog ergens de energie vandaan halen om minder te gaan snoepen en meer te gaan bewegen, want pas als dat zou lukken, voldeed ik aan alle regels van de maatschappij en kon ik pas echt gelukkig zijn! Geluk was dus het doel in mijn leven. Nou, je raadt het al, dat doel heb ik nooit gehaald, want perfect zijn in alle rollen die je hebt in het leven, is totaal niet realistisch.

Nu ik mijn kind verloren heb, heb ik gezien waar het leven echt om draait en heb ik een radicale verandering gemaakt in mijn manier van denken. Niet perfect is ook goed! Wat een ander van mij en mijn manier van leven denkt, interesseert me nu veel minder, want je kunt het toch nooit goed doen in andermans ogen. En tot slot heeft geluk voor mij niets meer te maken met carrière of geld, want het zit hem juist in de kleine dingen van het leven. Geluk moet helemaal geen doel zijn, maar een middel om mee te leven. Godfried Bomans zei ooit: “Het geluk heeft de eigenschap slechts zichtbaar te worden, als het voorbij is!” En dat is helaas een waarheid als een koe. Ik zie nu pas in dat ik toch vaak over het kleine geluk heen heb gekeken, omdat ik uit zat te kijken naar het grote geluk. Ik heb daar een paar maanden na Mike’s dood het volgende gedichtje over geschreven:

Geluk is een gevoel, waarvan de meeste mensen niet bevatten,  
Dat het alles te maken heeft met het leven op juiste waarde te schatten.  

De sleutel tot het geluk zit hem niet in bezittingen of geld,  
Maar wel in je peuter, aan wie je een verhaaltje vertelt.  

Of in je tiener, die een lekker Moederdag ontbijtje voor je klaargemaakt heeft  
En je met zijn lange slungellijf een dikke vette knuffel geeft.  

Als hij dan plots overlijdt, is er niets meer, alleen groot gemis  
En dán, dan weet je pas écht wat gelukkig zijn is!

Eigenlijk intriest dat het besef over waar het echte geluk ligt, pas duidelijk wordt als je alleen nog maar met heimwee over dat geluk kan praten. En zoals ik al eerder schreef, het zijn echt de kleine simpele dingen, die nu achteraf gezien de grote geluksmomenten waren. Helaas worden levenslessen vaak achterwaarts begrepen, terwijl je voorwaarts verder moet! Zo jammer, want wat zou ik Mike graag nog eens willen vertellen hoe ik genoot van zijn geravot met de hond, of hoe dankbaar ik hem ben voor alle filmpjes van mijn lievelingskat, die hij steeds opstuurde als ik een paar dagen van huis was. Zelfs mijn dagelijkse gemopper, dat hij eerder op moest staan om fatsoenlijk te kunnen ontbijten, mis ik. Simpeler gezegd: ik mis het moederen! 

Er is een bekend Engels gezegde dat zegt: “The purpose of life is a life of purpose”. Met Mike’s komst had ik mijn purpose (mijn doel in het leven) gevonden, namelijk “moeder zijn”. Ik vond het zo prachtig om zo’n klein mensje te mogen begeleiden naar volwassenheid, door hem op te voeden met voor ons belangrijke normen en waarden en hem te leren wat ik hem kon leren. De band die we hadden was ook heel bijzonder. De grote liefde voor elkaar straalden we blijkbaar ook uit naar de buitenwereld, want het consultatiebureau noemde ons ooit een twee-eenheid en zo voelde het ook. Ik vind de liefde zo mooi: het is het enige dat méér wordt als je het deelt. En zeg nou zelf: je kind die jouw hand vastpakt en je aankijkt alsof je zijn grote held bent, een groter geluk bestaat er toch niet?

Ik zou met deze column heel graag andere mensen een beetje wakker schudden. Zo van, weten jullie wel hoe dankbaar jullie moeten zijn dat het ongeluk jullie huis tot nu toe voorbij is gegaan? Als je daar over nadenkt, dan is de afwezigheid van ongeluk op zich al een groot geluk! Maar sommige mensen zien niet in hoeveel geluk zij hebben dat hun gezin nog compleet is of dat iedereen in het gezin nog gezond is. Ik weet dat ieder huisje zijn kruisje heeft, maar na 15 jaar vechten tegen de leukemie van mijn man en daar bovenop mijn kind verliezen, durf ik te zeggen dat het leven voor sommigen onder ons absoluut zwaarder is dan voor anderen. En juist de geluksvogels klagen vaak het meest over kleine onbenullige dingen. Terwijl ik mijn grote verdriet met moed probeer te dragen, slepen zij soms hun geluk voort als een zware last. Dat is voor mij heel moeilijk te verkroppen, als ik eerlijk ben. Het liefst schud ik ze eens flink door elkaar, maar dan realiseer ik me weer dat ook ik geluk pas écht naar waarde ben gaan schatten door het verlies van Mike, mijn grootste geluksbrenger.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *