Early voting, briefstemmen en kuchschermen: verkiezingen tijdens een pandemie

De gemeente Borne treft de voorbereidingen voor coronaproof stemmen.

De Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021 zullen de eerste landelijke verkiezingen in Nederland zijn tijdens de coronapandemie. Daarom worden er extra maatregelen genomen om de verkiezingen veilig te laten verlopen.

Al tijdens de gemeentelijke herindelingsverkiezingen van 18 november 2020 werd hiermee geëxperimenteerd. Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Kajsa Ollongren kondigde aan een deel van de stembureaus twee dagen voor de verkiezingsdag al te openen, het mogelijk te maken voor zeventigplussers om per post te stemmen en het aantal toegestane volmachtstemmen uit te breiden van twee naar drie. Hiervoor is een (tijdelijke) wetswijziging van de Kieswet nodig. Vanwege deze aanpassingen wordt verwacht dat er 70.000 extra stembureauleden nodig zijn. Terwijl de verwachting juist is dat senioren, normaal de grootste groep stembureauleden, vanwege kwetsbaarheid zich in mindere mate zullen aanmelden.

Om het risico op verspreiding van corona tijdens het stemmen zo klein mogelijk te houden zijn er ook landelijke regels gemaakt waar gemeenten zich aan moeten houden. De afgelopen weken heeft gemeente Borne zich hierop voorbereid.

Vroeg stemmen en briefstemmen

De meest opvallende veranderingen zijn dat kiezers van 70 jaar en ouder per brief mogen stemmen en dat vervroegd kan worden gestemd op 15 en 16 maart (early-voting stemmen). De gemeente moet daarnaast de mogelijkheid hebben om uit te kunnen wijken naar een ander stembureau, mocht een locatie vanwege een uitbraak vervallen.

In de stembureaus worden ook maatregelen genomen. Zo komen er kuchschermen tussen de stembureauleden en de kiezers, worden de stemhokjes en potloden elk halfuur schoongemaakt, dragen de stembureauleden wegwerphandschoenen en worden de sanitaire voorzieningen elke vier uur schoongemaakt.

Veel inspanning, maar alle vertrouwen

Burgemeester Jan Pierik: “Er komt veel bij kijken om het briefstemmen, het early-voting stemmen en het coronaproof maken van de locaties goed te organiseren. Dat kost de gemeente veel inspanning. Maar ik heb alle vertrouwen dat het goed zal verlopen.”

Er moet niet alleen in tijd worden geïnvesteerd. “We maken zo’n 40.000 euro extra kosten alleen vanwege de maatregelen tegen verspreiding van corona tijdens het stemmen. Een groot deel van die kosten wordt door het Rijk vergoed.”

De stembureauleden krijgen er een extra taak bij. Pierik: “Van de leden van het stembureau wordt gevraagd in de gaten te houden of iedereen zich aan de maatregelen houdt. Mochten er signalen komen dat er meer handhaving nodig is, zullen wij die uiteraard extra inzetten.”

Mobiele aluminium hal

Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft deze maatregelen vastgelegd in een tijdelijke wet. Gemeente Borne heeft de bestaande stembureaus getoetst aan de eisen die deze wet stelt. Sommige stembureaus zijn niet beschikbaar, omdat er niet kan worden voldaan aan de regels of door verbouwing. Voor deze locaties is in de nabijheid een andere locatie gevonden.

Vanwege het gebrek aan een goed alternatief voor de Veste wordt in de Bornsche Maten gestemd in een mobiele aluminium hal. De hal wordt compleet ingericht en voldoet aan de eisen die gesteld zijn in de tijdelijke wet verkiezingen Covid-19.

Het Rijk zal veel communicatie verzorgen rondom het stemmen in coronatijd en de gemeente zal waar nodig aanvullend communiceren om de kiezer zo goed mogelijk op de hoogte te stellen.

Het gemeentehuis en het wijkgebouw De Letterbak zijn aangewezen voor early-voting. Het gemeentehuis dient ook als afgiftepunt voor briefstemmen. In het Dijkhuis komt een afgiftepunt voor de bewoners aldaar.

Kijk hier voor meer informatie van de Rijksoverheid over de verkiezingen van 17 maart.

Kijk hier voor meer over de Politiek in Borne

Tekst: Hans Dekker
Een productie van RTV Borne