Wat gebeurt er achter de schermen bij een grote brand

Een brandweerman of vrouw vlucht niet voor gevaar, maar gaat er juist op af.

De brandweer Borne kreeg op 17 december te maken met een brand bij Erica Bloemen & Interieur. Deze werd al snel opgeschaald naar grote brand. Hoe gaat dit in zijn werk, hoeveel diensten worden er ingeschakeld en wie beslist wat. Wij spraken hierover woordvoerder van de Bornse brandweer Erik Meijerink.

Het begint uiteraard met een melding naar 112 dat iemand een brand ziet. In de meldcentrale wordt dan zoveel mogelijk informatie gevraagd, zodat ze de juiste diensten op pad kunnen sturen. Dan wordt er in de meldcentrale een incident aangemaakt, in dit geval brand in een winkelpad. Er wordt een klassificatie aan gehangen op basis waarvan de brandweer bepaalde eenheden op pad stuurt. Voor een container-, afval- of autobrand is ander en minder materieel nodig dan voor een (grote) brand in een pand.

Branden kennen enkele gradaties: bij kleine brand komt er 1 blusvoertuig, bij middelbrand komen er 2, bij grote brand 3 en bij zéér grote brand 4. En als het een nog grotere brand betreft komen er, afhankelijk van de ernst van de situatie, nog eens 4, 8 of 12 voertuigen extra bij.

Binnen Twente zijn er 4 brandweerkazernes continue bezet, namelijk 1 in Almelo, 1 in Hengelo en 2 in Enschede. Alle andere kazernes worden bemenst door vrijwilligers, dit zijn mensen die dit werk naast een “gewone” baan doen. Zij worden bij een brandmelding opgepiept en gaan dan zo snel mogelijk naar hun kazerne.

Bij brand in een winkel, zoals bij Erica, rukken er standaard 2 blusvoertuigen (in brandweerjargon tankautospuiten) uit en gaat er een leidinggevende mee. In Twente zijn er 29 brandweerkazernes, die heel Twente afdekken. Via een geautomatiseerd systeem wordt er gekeken vanaf welke kazerne men het snelst bij een brand kan zijn. Omdat Borne maar 1 blusvoertuig heeft, is er gelijktijdig met Borne een voertuig uit Hengelo opgeroepen en een Officier van Dienst. Omdat er per blusvoertuig 6 personen meegaan zijn er dus direct al 13 brandweermensen ter plaatse aanwezig.

Omdat er over de brand bij Erica meerdere telefoontjes bij de meldkamer waren binnengekomen, was de ernst van de brand al heel snel duidelijk. Daar is de brand al snel opgeschaald naar grote brand, wat betekent dat er een 3e blusvoertuig werd ingeschakeld. Deze kwam vanuit Delden, omdat dit de volgend dichtstbijzijnde kazerne is. Daarnaast zijn er nog een aantal ondersteunende eenheden ingeschakeld, zoals een autoladder om van hoogte mee te kunnen blussen, extra mensen die leiding en coördinatie op zich nemen. Verder is er iemand die de pers te woord staat en is er een heel logistiek traject ingezet.

Bij deze brand was er bijvoorbeeld ademlucht nodig. Maar omdat er met zoveel mensen langere tijd geblust moest worden, raakt dit op en moet er iemand zorgen voor vervanging. Het hele logistieke traject wordt geregeld vanuit Hengelo. Niet alleen het vervangen van apparatuur, maar bijvoorbeeld wordt er ook voor eten en drinken gezorgd.

Al vrij snel is de brand bij Erica opgeschaald naar GRIP1 (samenwerking nodig tussen de hulpdiensten), omdat er bijvoorbeeld ook nog mensen uit appartementen in de buurt van de brand geëvacueerd moesten worden vanwege de sterke rookontwikkeling (ook in de woningen). Bovendien bestond ook nog de kans dat de brand zou overslaan naar andere panden. Daarom zijn ook de ambulancediensten en politie ingeschakeld. Er is dus sprake geweest van multi disciplinaire inzet.

En buiten de hulpdiensten wordt ook het nutsbedrijf ingeschakeld om gas, elektra en water af te sluiten. Tevens was er een grijperkraan van Dusseldorp ter plaatse om puin te verwijderen, zodat de brandhaarden onder het puin ook geblust konden worden. En de straat werd verkeersvrij gehouden door inzet van verkeersregelaars. Onderzoek naar de oorzaak van de brand wordt in een later stadium gedaan door hetzij de brandweer danwel de politie.

Eenmaal terug op de kazerne is het nog niet gelijk klaar. De pakken moeten bijvoorbeeld worden gereinigd en gebruikte materialen worden vervangen. Dit hoeven brandweermensen niet zelf te doen, maar wordt centraal door een facilitaire dienst geregeld. Maar uiteraard moet per kazerne wel worden aangegeven wat er nodig is. Omdat pakken altijd een dag weg zijn voor reiniging, heeft elk teamlid 2 pakken, zodat ze nooit zonder zitten.

Ook de blusvoertuigen moeten weer volledig klaargezet worden. Alle apparatuur op batterijen wordt opgeladen en de tank moet worden gevuld. In elk blusvoertuig kan zo’n 16.000 à 17.000 liter water!

Brand bestrijden is één van de vier kerntaken van de brandweer. Wanneer er een beroep op hen wordt gedaan, staan ze klaar. Een brandweerman of vrouw vlucht niet voor gevaar, maar gaat er juist op af en dat vraagt om de juiste vaardigheden. Hoewel de brandweer Borne met 25 vrijwilligers momenteel voldoende bemenst is, gaan ze in 2021 toch weer werven om voorbereid te zijn op de toekomst. “De totale opleiding tot zelfstandig brandweerman/vrouw duurt zo’n 2,5 à 3 jaar. Dan pas kunnen ze volwaardig meedraaien”.

tekst en foto: Erna Binnendijk
Een productie van RTV Borne